Szukaj

Przyczyny i objawy wrodzonych wad serca u dzieci

Najczęstszymi wadami wrodzonymi są wrodzone wady serca i układu krążenia. Występują u około 1 % urodzonych dzieci i trzykrotnie częściej dotykają płodów, z których 2/ 3 nie dożywa porodu. Najbardziej niebezpieczny dla rozwoju zarodka jest okres pomiędzy 3 a 8 tygodniem ciąży, ponieważ wtedy powstają wszystkie narządy człowieka, wraz ze sercem.

Kategoria: Dziecko
Podziel się
Serce ze stetoskopem Fot. Walter Groesel / sxc.hu
W tym czasie właśnie pojawią się wady serca. Próba ich klasyfikacji przebiega w różny sposób. Ze względu na występowanie lub brak charakterystycznych objawów klinicznych można je podzielić na: wady ze zmniejszonym przepływem płucnym, wady ze zwiększonym przepływem płucnym, wady z prawidłowym przepływem płucnym.

Przyczyny wrodzonych wad serca

Większość przypadków wad serca jest uwarunkowanych wieloczynnikowo, jednak dotychczas nie ustalono konkretnych przyczyn powstawania wad serca, podobnie jak innych wad rozwojowych.

Wśród czynników, które mogą spowodować ryzyko urodzenia dziecka z wadą serca można wymienić:

  • teratogeny:
- leki (przeciwpadaczkowe: karbamazepina, hydantoina, fenobarbital, fenytoina, kwas walproinowy, lit, kwas retinolowy, warfaryna, amfetamina, antybiotyki, inhibitory konwertazy angiotensyny, leki immunosupresyjne),
- infekcje (różyczka, parwowiroza, cytomegalia, opryszczka i inne choroby wirusowe, toksoplazmoza),
- narkotyki,
- alkohol,
  • choroby matki:
- matki z dodatnimi przeciwciałami anty-Ro,
- choroby układowe tkanki łącznej (toczeń rumieniowaty, zespół Sjögrena i inne),
- fenyloketonuria,

Zobacz również:


- cukrzyca przedciążowa,
  • czynniki rodzinne:
- zapłodnienie in vitro,
- zespoły genetyczne występujące w rodzinie (np. Noonan, Turnera, Downa i inne),
- wada wrodzona serca w rodzinie (głównie u matki),
- poprzednie dziecko z wadą wrodzoną serca.

Na świecie coraz liczniej przeprowadzane są badania nad przyczynami wad serca. Można mieć więc nadzieję, że w przyszłości będzie możliwe wczesne rozpoznanie i dokładne określenie ryzyka. Wykrycie wady serca przed urodzeniem jest bardzo ważne, ponieważ umożliwia przygotowanie porodu. Niestety, do tej pory większość wad serca nie jest rozpoznawana przed urodzeniem. Jest to spowodowane wieloma czynnikami, np. powstaniem wady po urodzeniu lub słabym doświadczeniem lekarza badającego.

Podkreślić należy to, że wady wrodzone serca najczęściej są rozpoznawane u młodych, zdrowych kobiet, u których nie występują żadne czynniki ryzyka, dlatego ważne są przesiewowe badania ultrasonograficzne w ciąży. Warto również wiedzieć, że niewielka wada serca, np. zwężenie tętnicy płucnej rozwija się i doprowadza do większej wady.

Dotychczas poznano mało przyczyn wrodzonych wad serca, co jednak nie zmienia faktu, że lekarze  coraz częściej poznają nowe czynniki, które wpływają na powstawanie wad serca, dzięki czemu będzie można odpowiedzieć na pytanie, dlaczego nasze dziecko urodziło się z wadą serca i jak zapobiegać powtórzeniu się wady.

Objawy wad wrodzonych serca

Podstawowym objawem wrodzonej wady serca jest sinica, która może mieć formą stałą lub niestałą, czyli taką, która może występować pod wpływem np. wysiłków. Skrajna sinica pojawia się zwykle w pierwszej dobie po urodzeniu, najpóźniej w trzeciej dobie. Noworodek może mieć zmniejszoną reaktywność oraz przyspieszoną akcję serca. Może występować duszność z przyspieszoną czynnością oddechową i zaburzeniami oddychania.

Podstawowym zaburzeniem są przecieki wewnątrzsercowe lub międzynaczyniowe, czyli niedotlenienie krwi tętniczej na skutek wymieszania krwi tętniczej z krwią żylną. Objawy można również zaobserwować przy karmieniu. Męczenie się dziecka przy karmieniu powoduje nasilenie sinicy i krztuszenie się, dlatego dziecko w czasie karmienia powinno odpocząć. Wśród objawów można też wyróżnić: zakażenia dróg oddechowych, które nawracają, świst krtaniowy oraz stany kurczowe oskrzeli.

Autor:

Albert Bąk