Szukaj

Wstrząs kardiogenny – przyczyny, objawy, leczenie

Wstrząs kardiogenny jest stanem niewydolności mięśnia sercowego, wywołanej upośledzeniem funkcji wyrzutowej serca. Związany jest z rozległym uszkodzeniem lewej komory serca, spowodowanej zazwyczaj zawałem. Powodem powstania charakterystycznych objawów wstrząsu jest niedotlenienie narządów w wyniku zmniejszenia się ilości krwi przetaczanej przez serce.

Podziel się
Nieprzytomna kobieta Fot. Channah\\\'s / sxc.hu

Czy jest niebezpieczny?


Wstrząs kardiogenny jest bardzo niebezpieczny, powoduje zaburzenia czynności serca lub zmiany w dużych naczyniach tętniczych. Gdy jesteśmy świadkiem wstrząsu, liczy się szybkość działania i udzielenia pierwszej pomocy. Prawidłowe rozpoznanie i odpowiednie postępowanie znacznie zwiększają szansę chorej osoby na przeżycie.

Jak rozpoznać wstrząs kardiogenny?

Objawy wstrząsu kardiogennego:
  • spadek skurczowego ciśnienia tętniczego poniżej 80 mmHg lub spadek o ponad 60 mmHg wartości wyjściowej, utrzymujący się przez ponad pół godziny;
  • diureza godzinowa na poziomie poniżej 20ml;
  • zaburzenia świadomości;
  • spadek indeksu pojemności wyrzutowej poniżej 2l na metr kw/min.
Nie zawsze jednak mamy możliwość sprawdzenia powyższych wartości, dlatego pamiętajmy o innych objawach takich jak: blada, wilgotna i chłodna skóra, nadmierna senność oraz dezorientacja co do miejsca i czasu, skąpomocz (poniżej 500 ml w ciągu doby) przyśpieszona czynność serca, przedłużenie się zblednięcia po ucisku paznokcia/opuszka palca powyżej 2 sekund, osłabienie mięśni oraz przyśpieszony oddech.

Aby ustalić czy chory rzeczywiście ma wstrząs kardiogenny należy wykonać badanie ultrasonograficzne (ECHO serca). We wstrząsie kardiogennym niezastąpiony jest pomiar rzutu minutowego i ciśnienia zaklinowania w tętnicy płucnej za pomocą cewnika Swana-Ganza oraz bezpośrednie monitorowanie ciśnienia tętniczego.

Przyczyny wstrząsu kardiogennego

Wstrząs kardiogenny ma dwa źródła, jego przyczyną może być, albo niewydolność napełniania komór, albo niewydolność funkcji wyrzutowej.

Niewydolność napełniania komór:
  • tachyarytmie - zaburzenia rytmu z szybką czynnością serca;
  • nagromadzenie płynu w worku osierdziowym - tamponada osierdzia.

Niewydolność funkcji wyrzutowej:
  • zapalenia mięśnia sercowego
  • niedomykalność ujść tętniczych
  • niestabilna choroba wieńcowa i zawał serca
  • kardiomiopatia przerostowa
  • leki kardiodepresyjne
  • zwężenie ujść tętniczych
  • zator tętnicy płucnej
  • zaburzenia rytmu (bradyarytmie)

Leczenie wstrząsu kardiogennego

Wstrząs kardiogenny leczy się w sposób farmakologiczny. Farmakoterapia polega głównie na podawaniu leków działających inotropowo dodatnio (polepszające kurczliwość mięśniówki serca) - aminy katecholowe oraz na lekach obniżających opór obwodowy (afterload)- nitrogliceryna i nitrprusydek sodu. Najczęściej jednak podaje się pacjentowi dobutamine i nitrogliceryne.


Autor:

Anna Kowalik