Objawy kliniczne tamponady serca
Kiedy do jamy osierdzia przedostaje się krew (jeśli źródłem jest pęknięte serce lub rozerwane naczynia) lub inny płyn, utrudniony staje się rozkurcz. Powstaje bezpośrednie zagrożenie życia, określane jako tamponada serca (od starofranijskiego: tappo, czyli zatyczka).
Gdy proces jego tworzenia się jest powolny, w rozciągającym się osierdziu może się zebrać nawet dwa litry płynu, natomiast przy gwałtownym przebiegu objawy mogą się pojawić nawet przy 80 ml. Znacznie częściej dotyczy ona prawej części serca, gdyż to lewa komora ma większą grubość i jest bardziej odporna mechanicznie.
Przyczyny
Tamponada często jest konsekwencją zawału (staje się to jeśli w jego trakcie dochodzi do pęknięcia ściany) lub innego urazu, powstałego w czasie różnych zabiegów. Do tych ryzykownych należy na przykład koronografia, czyli poddanie tętnic wieńcowych działaniu kontrastu, pod wpływem którego można wykonać ich rentgen. Równie ryzykowne jest wszczepienie rozrusznika serca. Tamponada powstaje również w wyniku pęknięcia tętniaka w aorcie wstępującej czy zapalenia osierdzia, które jest konsekwencją nowotworu, gruźlicy lub niewydolności nerek.
Diagnoza
Tamponada serca nie jest łatwa do zdiagnozowania, ponieważ jej objawy są zbliżone do niewydolności serca. Odróżnia ją za to przyczyna powstania – niewydolność jest konsekwencją występującą zwykle w czwartej lub piątej dobie po zawale serca, natomiast tamponada to skutek urazów klatki piersiowej czy nowotworu płuc lub przerzutów do osierdzia. By zdiagnozować ten stan, należy wykonać echokardiografię serca, w której lokalizuje się płyn i ocenia jego zawartość w jamie osierdzia. W celu ustalenia jego przyczyn wykonuje się EKG lub RTG klatki piersiowej, jednakże w ostrym przypadku tamponady jej obraz może być niewidoczny.
Zobacz również:
Objawy
Jak wspomniałam wyżej, są bardzo podobne do występujących przy niewydolności serca. Istnieją jednak trzy, charakterystyczne jedynie dla tamponady, które określa się „triadą Becka”. Nazwa pochodzi od nazwiska pioniera amerykańskiej kardiochirurgii, Claude'a Schaeffera Becka. Pierwszy to hipotensja (zwana inaczej hipotonią), która polega na obniżeniu ciśnienia – dla skurczowego wartość spada poniżej 100 Torów, a dla rozkurczowego – poniżej 60.
Drugi symptom to ciche bicie serca, co jest oczywiście związane ze zwiększoną objętością płynu w osierdziu, trzeci charakterystyczny znak to wypełnienie żył szyjnych. Dodatkowo, przy tamponadzie występuje nietypowy ból, zlokalizowany w klatce piersiowej, omdlenia czy przyspieszona akcja serca. Rzadko występującymi symptomami jest kaszel i dysfagia, czyli trudności związane z układem pokarmowym.
Leczenie
Polega ono na usunięciu płynu z osierdzia, czyli tym samym umożliwienie prawidłowego przepływu krwi. Zabieg ten jest określany jako perikardiocenteza i dokonuje się go przez nakłucie specjalną igłą, co powoduje obniżenie ciśnienia – jednak nie na stałe, dlatego by zapobiec ponownemu wystąpieniu tamponady wykonuje się drenaż osierdzia i stosuje terapię antybiotykową. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy tamponada jest wynikiem rozwarstwienia aorty)
Autor: Weronika Fryben
Źródła:
http://www.biomedical.pl/zdrowie/tamponada-serca-przyczyny-objawy-leczenie-4975.html