Alergia na gluten

Gluten to białko roślinne występujące w pszenicy, życie, jęczmieniu i owsie. Jest jednym z najczęstszych alergenów, gdyż u aż 10-25% osób z nietolerancją pokarmową stwierdza się objawy uczulenia na niego, ujawnia się w wieku niemowlęcym lub kilka lat później.

Pierwsze objawy to częste bóle brzucha, wzdęcia, zaparcia, wymioty, wodnisty katar, bladość skóry, osłabienie (także odporności), rozdrażnienie, skłonność do płaczu, częste kolki, zaburzenia wzrostu i podrażnienie skóry - zaczerwienienie, pokrzywka, grudki lub pęcherzyki na pośladkach i ponad nimi, w zgięciach łokci, kolan oraz na twarzy. Objawy dzieli się na natychmiastowe (występujące kilka minut lub godzin po spożyciu pokarmu) lub późne (ujawniające się nawet po upływie 1-2 dni).

Alergia na gluten jest schorzeniem, które występuje u dzieci i w większości przypadków mija z wiekiem. Jeśli występuje u dorosłych, to najczęściej po wysiłku fizycznym w postaci pokrzywki, obrzęku naczynioruchowego, wstrząsu anafilaktycznego lub biegunki. W tym wypadku uczulenie może trwać latami. Jednak występuje też odmiana tego schorzenia, zwana celiakią. Jest to wrodzona nietolerancja glutenu, trwająca przez całe życie. Pojawia się najczęściej w drugim roku życia dziecka, które już od kilku miesięcy je produkty zbożowe. W przypadku zarówno celiakii, jak i zwykłej alergii należy wykluczyć z diety produkty zawierające gluten, czyli przede wszystkim produkty zbożowe (chleby, bułki, wyroby cukiernicze, płatki, kasze, mąki itd.) oraz wędliny zagęszczane glutenem, niskogatunkowe kiełbasy, kaszankę, parówki, mielonki, pasztety, panierowane półprodukty, zupy i sosy w proszku, , majonezy,  wyroby garmażeryjne, produkty zawierające słód i ekstrakt słodowy. Dozwolone są natomiast potrawy z ryżu, kukurydzy, soi, prosa i gryki oraz ziemniaki. Bez ograniczeń można jeść też ryby, warzywa, owoce, przetwory mleczne, orzechy, pestki słonecznika, dyni, kisiele i galaretki (oczywiście tylko jeśli nie występuje w nich mąka pszenna).

Warto pamiętać, że gluten wykorzystywany jest w procesach technologicznych poprawiających wygląd niektórych produktów, dlatego jeśli nie kupujemy w zaufanych sklepach, należy sprawdzić czy na pewno nie ma go w naszej żywności. Najprościej zrobić to za pomocą dostępnego w aptece płynu Lugola – jeśli zmieni kolor z pomarańczowego na czarny, oznacza to, że produkt zawiera skrobię i nie powinniśmy go jeść.

Autor: Maria Abramczyk