Przyczyny zaburzeń rytmu serca
Arytmia, dysrytmia, niemiarowość serca – wszystkie te nazwy określają zaburzenie rytmu serca, polegające na nieregularności skurczy mięśnia sercowego. Serce zdrowego człowieka podczas odpoczynku bije od 60 do 90 razy na minutę, przy dużym wysiłku czy intensywnych emocjach – nawet do 180 uderzeń.
Przyczyny arytmii dzielą się na bezpośrednio związane i niezwiązane ze stanem serca. Do pierwszych należą wszystkie choroby tego organu, czyli niedokrwienna choroba serca, wadliwe zastawki, wrodzone wady serca, kardiomiopatia rozstrzeniowa i przerostowa. W takim wypadku, diagnozę formułuje się, wykonując elektrokardiografię, czyli potocznie – EKG, które rejestruje czynności mięśnia sercowego. Aparat do EKG nie jest jednak nieomylny – zdarza się, że mimo zaistnienia choroby serca, badanie wykaże jej brak (i odwrotnie), dlatego często źródłem postawienia diagnozy są objawy kliniczne: ból w klatce piersiowej, zmiany pulsu, trudności w oddychaniu, podatność na zmęczenie i omdlenia.
Jeśli chodzi o powody niezależne od stanu serca, arytmię wywołują niektóre leki – np. na nadciśnienie czy pobudzające układ nerwowy. Absurdem jest fakt, że także większość tych, które teoretycznie powinny wspierać pracę serca, w rzeczywistości sprzyjają chorobie. Arytmię powodują też zaburzenia elektrolitów – zbyt małe lub duże stężenie potasu, za niski poziom magnezu lub za wysoki wapnia we krwi. Niebezpieczna jest także kwasica, objawiająca się zbyt dużą ilością kwasów we krwi czy brak jej odpowiedniego natlenowania.
Zobacz również:
Oprócz tego jest wiele czynników, sprzyjających wystąpieniu arytmii. Tendencja do zapadnięcia na nią może być dziedziczna i wynikać z mutacji genu oraz - jak w wypadku wielu innych chorób - mogą ją powodować też używki – nie tylko alkohol i nikotyna, ale także kawa. Poza tym wystąpieniu zaburzeń rytmu serca sprzyja stres, anemia, choroby tarczycy i różnego rodzaju infekcje.
Jest wiele dróg, które można obrać w walce z arytmią. Pierwsza z nich to samodzielne ćwiczenie pracy serca i kontrola rytmu jego pracy np. przez wstrzymywanie oddechu, powolne picie czy wywoływanie kaszlu.
Leczenie farmakologiczne arytmii jest sprawą skomplikowaną z powodu, o którym wspomniano wyżej – leki antyarytmiczne często powodują efekt proarytmiczny... Należy więc je stosować tylko w wyjątkowych przypadkach.
Do mechanicznych metod leczenia zaburzeń należy rozrusznik serca, który wszczepiany poniżej obojczyka stosuje się w wypadku występowania rzadkoskurczu. Jest połączony z sercem za pomocą elektrod, dzięki którym wysyła mu impulsy elektryczne, regulujące częstotliwość występowania skurczów. Trochę inne działanie ma defibrylator, który rejestruje sygnały, nadawane przez mięsień sercowy i przez wstrząs elektryczny przywraca jego pracy odpowiedni rytm.
Istnieje również zabieg, zwany ablacją. Wykonuje się go na ze znieczuleniem miejscowym za pomocą cewnika, a stosuje w leczeniu odmian, spowodowanych uszkodzeniem konkretnych punktów mięśnia sercowego. Miejsca te lokalizuje się, po czym usuwa, tym samym przerywając przepływ impulsu, który skutkuje zaburzeniami.
Ostatecznie, jeśli wykonanie tego zabiegu nie jest możliwe, konieczna może być interwencja chirurgiczna, polegająca na usunięciu wywołującej chorobę części mięśnia sercowego.
Autor:
Weronika Fryben