Szukaj

Przewlekła niewydolność żylna - diagnoza i leczenie

Przewlekła niewydolność żylna to stan, w którym dochodzi do wystąpienia objawów zastoju krwi żylnej w żyłach, wskutek wstecznego przepływu żylnego (refluks) lub zwężenia czy też niedrożności żył.

Podziel się
Nogi kobiece położone na biurku
Zazwyczaj do tego stanu dochodzi przez pojawienie się żylaków kończyn dolnych, zespołu pozakrzepowego, przez niewydolność zastawek żylnych, lub w przypadku ucisku zewnętrznego na żyłę (np. w zespołach uciskowych, takich jak zespół usidlenia tętniczy podkolanowej).

Występuje u 47% kobiet i 37% mężczyzn w Polsce. W młodszych grupach wiekowych, do 35 roku życia, jest sześciokrotnie częstsza u płci żeńskiej. Powyżej 65 roku życia ten stosunek wynosi 1,5:1. Owrzodzenie podudzi występuje u 0,3% w grupie wiekowej 41-50 lat, do 7% w grupie wiekowej 61-70 lat.

Do rozpoznania przewlekłej niewydolności żylnej zazwyczaj wystarczy badanie fizykalne, a więc zwykły ogląd. Choroba ta daje wyjątkowo charakterystyczne zmiany, zwłaszcza na łydkach. Do oceny zaawansowania i zajęcia poszczególnych części układu żylnego można stosować próby czynnościowe, takie jak próba Perthesa czy próba Pratta. Polegają one na sprawdzeniu drożności żył.

Przykładowo, próbę Perthesa wykonuje się następująco: u stojącego badanego, u którego są wypełnione żylaki, zakłada się opaskę uciskową powyżej kolana – w części bliższej uda. Następnie poleca się kilkakrotnie szybko wspiąć się na palce. O drożności żył głębokich i perforatorów świadczy zapadnięcie się żylaków.  Obecnie metodą referencyjną jest wykonanie badania USG z kolorowym dopplerem.

Najczęstszymi objawami tej choroby są:
  • uczucie ciężkich nóg, ustępujące lub znacznie zmniejszające sie po odpoczynku, zwłaszcza z uniesionymi kończynami;
  • kurczowe bóle łydek, nasilające się w nocy lub w pozycji stojącej i siedzącej i przy upałach, uczucie rozpierania łydek;
  • ból wzdłuż przebiegu żyły;
  • zespół niespokojnych nóg;
  • świąd skóry.
Często widoczne są też przez skórę niebiesko-sine żyły o poszerzonym krętym przebiegu. Na nogach pojawia się obrzęk, początkowo znika on po odpoczynku lub podniesieniu nóg, później jest on trwały. Skóra staje się rdzawo brązowa, zwłaszcza na przyśrodkowych częściach podudzi. Występują ogniska zaniku białego, pokryte cienkim wrażliwym na uraz naskórkiem. W zaawansowanym stadium występują wypryski żylakowe. Są to swędzące suche lub sączące zmiany w obrębie zmienionych tkanek spowodowane zastoinowym zapaleniem skóry.

Jeżeli choroba jest słabo rozwinięta lekarze zazwyczaj polecają pacjentom zmianę trybu życia – zwiększenie aktywności fizycznej, zwłaszcza częstsze spacery czy pływanie. Ważne jest też aby mieć odpowiednie stanowisko pracy, wygodne, nie zmuszające do bardzo długiego przebywania bez ruchu.

W przypadkach większego zaawansowania choroby stosuje się opaski i pończochy uciskowe.  W najcięższych wypadkach stosuję się leczenie chirurgiczne, polegające na operacyjnym udrożnieniu i wzmocnieniu żył.

Autor:

Bartłomiej Cerek