Jak rozpoznać zatory tętnicze?
Utrudnienie prawidłowego przepływu krwi jest często efektem zatoru tętniczego. Powstaje on, kiedy przenoszona przez krew skrzeplina, kawałek tkanki nowotworowej czy cholesterolu tworzy tamę i uniemożliwia jej przepływ.
Objawy
Zatory tętnicze mogą powodować powstawanie bardzo różnych, poważnych schorzeń na różnych płaszczyznach. W ich wyniku może dojść chociażby do zawału... nerki, czyli zatrzymania jej funkcjonowania. Objawia się podobnie do kolki – przez ból lędźwi, gorączkę i wymioty, czasem również przez krew w moczu.Udar mózgu to również skutek blokady przepływu krwi w tętnicach. Towarzyszy mu postępujący w miarę upływu czasu ból głowy, wymioty i utrata świadomości, a także połowiczne porażenie twarzy, widoczne ze względu na opadający kącik ust.
Efektem zatoru tętniczego może być również ostra niedokrwistość w kończynach dolnych, a także bezpośrednio zagrażająca życiu zatorowość płucna. Zatory mogą zaburzyć także pracę układu pokarmowego przez niedokrwienie, a tym samym zahamowanie pracy jelit, co można rozpoznać przez tak zwany ostry brzuch (ból, wymioty, problemy z wypróżnianiem się). Ich konsekwencją może być martwica jelit, która jest równoznaczna ze zgonem.
Zobacz również:
Diagnostyka
Jest wiele badań, które rozpoznają zatory tętnicze. Można je podzielić na inwazyjne i nieinwazyjne.Do pierwszych należą:
- elektrokardiografia (EKG), czyli rejestracja elektrycznej czynności serca
- enzymy mięśnia sercowego
- stężenie mioglobiny, czyli białka odpowiedzialnego za magazynowanie tlenu
- pH krwi i stężenie dwuwęglanów – zbyt wysoka wartość pH świadczy o kwasowości, a za niska – o zasodowicy
- pomiar elektrolitów i parametrów układu krzepnięcia
- tomografię komputerową
- rezonans magnetyczny
- USG kończyn dolnych
- przezskórne pomiary pH i PO2, czyli ciśnienie tlenu występującego w krwi
- pletyzmografię, to znaczy mierzenie zmian przepływu krwi, płynącej w płytko osadzonych w ciele naczyniach
- kapilaroskopię, która za pomocą technik powiększających ocenia mikrokrążenie krwi w skórze i błonach śluzowych
Leczenie
W wypadku zatorów czas ma ogromne znaczenie, dlatego występowanie któregokolwiek z objawów jest podstawą do wizyty u specjalisty. Najczęściej leczy się przez podawanie heparyny, substancji występującej w płucach bydląt i tkance świńskich jelit. Innym sposobem jest arteriografia, czyli obrazowanie światła tętnic z wykorzystaniem promieni rentgenowskich. W przypadkach kiedy zagrożenie życia jest małe, można wykonać zabieg u chirurga naczyniowego.Określa się go jako embolektomia, jest przeprowadzany na otwartej tętnicy i polega na usunięciu materiału wywołującego zator. Jeśli jest duże, należy podjąć mniej ryzykowne środki, jak kuracja trombolityczna, opierająca się na rozpuszczaniu materiału, przyczyniającego się do powstawania zatorów w tętnicach.
Autor:
Weronika Fryben